maart 17 - 2023

U wenst (een deel van) uw vermogen te schenken, maar toch controle te behouden? Dat kan!

U kunt perfect "zuiver" schenken. Hierbij geldt het principe: 'gegeven is gegeven'. In de praktijk krijgen we evenwel vaak vragen of er mogelijkheden zijn om een zekere vorm van controle behouden. Het goede nieuws is, dit kan ook!

Schenking mits voorwaarden

Er vinden heel wat schenkingen plaats die gekoppeld zijn aan de nodige voorwaarden. Sommige schenkers zijn namelijk bang om 'zich uit te kleden voor het slapengaan' en wensen daarom een (optioneel) behoud van de inkomsten. Anderen willen dan weer de begiftigde(n) beschermen tegen zichzelf (bv. spilzucht).

Net zoals bij een notariële schenking kan bij een onderhandse bankgift (voor roerende goederen) voorzien worden in modaliteiten op maat in de schenkingsdocumenten. Wij schetsen hierbij een overzicht van de mogelijkheden van clausules die kunnen gekoppeld worden aan een overdracht van vermogen. (schenking of bankgift)

Voorschot op erfenis of buiten erfdeel

Indien u uw kinderen gelijk wenst te behandelen, dan gebeurt een schenking best als voorschot op erfenis. Uw kinderen zullen op die manier allen een gelijk deel erven. Wenst u daarentegen één van uw kinderen te bevoordelen, dan schenkt u best buiten erfdeel.

Wanneer u schenkt aan andere erfgenamen wordt er automatisch van uit gegaan dat u de bedoeling heeft om de gelijkheid tussen de erfgenamen te behouden. Dit gebeurt bijgevolg buiten erfdeel, tenzij dit anders gestipuleerd wordt.

Voorbehoud van vruchtgebruik

U kunt schenken in volle eigendom. In dat geval mag de begiftigde vrij beschikken over de geschonken goederen.

Wenst u echter nog controle en inkomsten te behouden, dan kan u schenken met voorbehoud van vruchtgebruik. (bv. in geval van overdracht van een beleggingsvastgoed waarbij u de huurinkomsten nog wenst te genieten)

Opgelet: Wanneer u schenkt met voorbehoud van vruchtgebruik (zowel roerend als onroerende goederen), dient dit steeds te gebeuren via een notariële akte. Dit kan niet onderhands.

Wanneer u een schenking aan uw kinderen heeft gedaan met voorbehoud van vruchtgebruik, dan dooft het vruchtgebruik in principe uit bij uw overlijden waardoor uw kinderen volle eigenaar worden van het goed, zonder erfbelasting verschuldigd te zijn. Bij het overlijden van één van de schenkers zal het vruchtgebruik automatisch aanwassen/terugvallen bij de langstlevende partner, op voorwaarde dat u op het moment van de schenking gehuwd of wettelijk samenwonend was.

Verbod tot vervreemding

Om het voorbehoud van vruchtgebruik in de praktijk te kunnen uitoefenen, is het wenselijk om een vervreemdingsverbod op te nemen in de schenking. Dit bepaalt dat dat de begiftigden de verkregen blote eigendom niet kunnen vervreemden, behoudens voorafgaandelijk schriftelijk akkoord van de schenker(s).

Beding van terugkeer

Door een beding van terugkeer te koppelen aan uw schenking, zullen - in geval de begiftigde voor de schenker komt te overlijden- de goederen terugkeren naar het vermogen van de schenker, zonder dat er erfbelastingen verschuldigd zijn. Als het ware alsof de schenking nooit heeft plaatsgevonden. Er is ook een zekere flexibiliteit bij het formuleren van het beding van terugkeer: het beding kan optioneel zijn of u kan het beding enkel laten gelden wanneer de begiftigde geen afstammelingen nalaat.

Uitsluiting in de huwgemeenschap

U wenst te vermijden dat uw schoonkinderen aanspraak kunnen maken op de geschonken goederen bij een eventuele echtscheiding of een overlijden? In dat geval is het aangewezen om een uitsluitingsclausule te koppelen aan de schenking. Bij een uitsluitingsclausule mag de begiftigde het geschonken goed niet inbrengen in een onverdeeldheid of in een huwgemeenschap, behoudens voorafgaandelijke en schriftelijke toestemming van de schenker.

Bij een gemeenschapsstelsel vallen in principe ook de vruchten of inkomsten van eigen goederen in de huwgemeenschap. De uitsluitingsclausule kan -indien gewenst- ook uitgebreid worden tot de vruchten van de geschonken goederen.

Last van lijfrente

Indien u zich wenst te beroepen op een periodiek inkomen, kan u aan de begiftigde de last opleggen om u jaarlijks een rente te betalen. Deze rentelast dient redelijk gehouden te worden (maximaal 4%) en de betaalde bedragen mogen de grens van 50% van de waarde van de geschonken goederen niet overschrijden. Deze last van lijfrente kan optioneel zijn, zodat de schenker de gelden kan opvragen voor zover hij dit nodig acht.

Zaakvervanging

Zaakvervanging houdt in dat alle bepalingen en modaliteiten die worden voorzien in de schenkingsakte ook van toepassing zijn op de goederen die bij wijze van zaakvervanging of (her)belegging in de plaats van de geschonken goederen zijn gekomen.

Ontbindende voorwaarde

Tot slot kan u bepalen dat een schenking retroactief wordt ontbonden en geacht nooit te hebben bestaan, indien één van volgende feiten zich voordoet:

  • De begiftigde maakt het voorwerp uit van een strafrechtelijke veroordeling;
  • De begiftigde neemt regelmatig verdovende middelen;
  • De begiftigde is alcoholverslaafd;
  • De handelingen van de begiftigde stroken niet met de goede zeden en/of gaan in tegen de openbare orde.
  • ...

Dit dient objectief te worden vastgesteld.

Conclusie

Wenst u graag informatie op maat omtrent uw successieplanning, twijfel dan zeker niet om contact op te nemen met ons !

Redactie : Mortier Mathias (Bestuurder Connect BV)

Ook binnen uw interesses

alle nieuwsberichten

Deze site gebruikt cookies om uw surfervaring te verbeteren.

Voorkeuren