Zoals de naam zelf het al zegt, is een aandeelhoudersovereenkomst een overeenkomst tussen de aandeelhouders. Het is een juridisch document waarin zij afspraken vastleggen over hoe zij zich tegenover elkaar dienen te gedragen en wat hun rechten en verplichtingen zijn.

Een samenwerking met meerdere personen is per definitie eindig. Of het nu ten gevolge van een pensionering, ziekte, overlijden, conflict of een andere reden... ooit zal de samenwerking stop worden gezet. Over kwesties als 'hoe gaan we ooit uit elkaar' en 'wat als één van de partijen langdurig arbeidsongeschikt is', wordt vooraf vaak te weinig nagedacht. Dit zorgt helaas al te vaak voor conflicten tussen aandeelhouders omdat zij geen duidelijke afspraken hebben gemaakt over de do's en don'ts in hun samenwerking.

Het voordeel van een aandeelhoudersovereenkomst is dat deze vormvrij is, dit wil zeggen zonder vast patroon. Dat betekent bijgevolg dat aandeelhouders vrij zijn om te bepalen wat zij in het document willen afspreken en is afhankelijk van de onderlinge dynamiek en de aard van de onderneming. Er mag evenwel niet afgeweken worden van bepaalde wettelijke voorschriften en bepalingen die werden vastgelegd in de statuten. In ieder geval leent de aandeelhoudersovereenkomst zich ervoor om goed de verhoudingen tussen aandeelhouders onderling vast te leggen.

• De afspraken in een aandeelhoudersovereenkomst zijn vaak veel uitgebreider dan in de statuten. Partijen kunnen ook zaken regelen die meer te maken hebben met de bedrijfsvoering van de onderneming. De wet bepaalt ook niet wat er in een aandeelhoudersovereenkomst geregeld moet en kan worden. Voor statuten geldt dat wél.
• Er is geen besluit van het bestuur of de algemene vergadering van deelhouders nodig om een aandeelhoudersovereenkomst af te sluiten. Een nieuwe of gewijzigde overeenkomst hoeft ook niet door de notaris te worden opgesteld of vastgelegd.
• Bovendien is een aandeelhoudersovereenkomst - in tegenstelling tot de statuten - niet publiek toegankelijk en kunnen die afspraken dus niet door iedereen zomaar worden ingezien.
• Afspraken uit aandeelhoudersovereenkomsten zijn contractuele verbintenissen van de aandeelhouders die door alle partijen bij die overeenkomst kunnen worden afgedwongen. Houdt iemand zich niet aan die afspraken, dan kunt u die persoon daar rechtstreeks op aanspreken.

Een aandeelhoudersovereenkomst komt niet alleen goed van pas wanneer je in een dispuut terechtkomt. Ze kan ook de overdraagbaarheid van de aandelen vaststellen in geval één van de vennoten onverwacht ziek wordt of sterft. Om conflictueuze situaties te vermijden met familieleden en/of erfgenamen kan bijvoorbeeld gewerkt worden met een uitstaptermijn, een vastgelegde overdraagbaarheid, de optie om de aandelen door te geven aan een derde etc.

Kortom, een aandeelhoudersovereenkomst biedt meer bescherming voor de aandeelhouders en vormt een goede basis van afspraken tussen de aandeelhouders. Het is dan ook zeker aan te raden om naast de statuten van de vennootschap ook een goede aandeelhoudersovereenkomst op te laten stellen.

Goede afspraken maken nu éénmaal goede vrienden.

Hebt u een onderneming en wilt u zich laten adviseren over de mogelijkheden van een aandeelhoudersovereenkomst, dan kunt u uiteraard vrijblijvend contact met ons opnemen.